Witamina K – właściwości, działanie, wskazania do suplementacji i źródła w pożywieniu


Jedną z najważniejszych funkcji witaminy K jest odpowiedzialność za prawidłową krzepliwość krwi. Przekłada się to na hamowanie krwotoków i szybsze gojenie się ran. Jednak to nie jedyne zalety, jakie posiada ta witamina. Jakie jeszcze cenne dla zdrowia właściwości ma witamina K? Czym grożą nadmiar i niedobór witaminy K i jak się przed nimi chronić? Sprawdź też, w jakich produktach spożywczych znajdziesz jej najwięcej i jak uzupełnić braki tej witaminy suplementacją.

Co to jest witamina K i dlaczego jest ważna?

Witamina K należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Oznacza to, że tłuszcze są potrzebne do jej prawidłowego wchłaniania. Na co witamina K ma szczególny wpływ? Poza krzepnięciem, wspomaga ona pracę wątroby, budowę i trwałość układu kostno-szkieletowego, a nawet posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Jest ona szczególnie ważna nie tylko dla dorosłych, ale także osób starszych i małych dzieci, które mogą mieć problem z kruchością kości. Ciekawostką jest, że badacze dostrzegli w witaminie K również właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybicze.

Witamina K właściwości – czym cechuje się witamina K?

Cechą, za którą witamina K jest najbardziej ceniona, jest jej wpływ na krzepnięcie krwi. Jest ona jednym ze składników niezbędnych do procesu syntezy osoczowych czynników krzepnięcia krwi, a także białka zwanego protrombiną. Dzięki swoim właściwościom witamina K wspomaga też układ sercowo-naczyniowy – wzmacnia ona ściany naczyń krwionośnych, co przekłada się na ich większą wytrzymałość i odporność na urazy. Witamina K pomaga też w prawidłowym wchłanianiu wapnia, dzięki czemu wzmacnia układ szkieletowy i zapobiega złamaniom. Istnieją również badania, których wyniki sugerują, iż odpowiedni poziom witaminy K w organizmie może pomagać w hamowaniu rozwoju chorób nowotworowych.


ZOBACZ TEŻ: Melatonina – co to jest i jakie ma właściwości?


Jak witamina K wpływa na krzepnięcie krwi?

Krzepnięcie krwi jest jednym z mechanizmów obronnych organizmu, który rozpoczyna się w sytuacji przerwania ciągłości tkanek. Jak witamina K wpływa na krzepnięcie krwi? Jest ona niezbędna do prawidłowego przebiegu tego procesu. Jej odpowiedni poziom w organizmie pozwala na łatwiejsze i szybsze gojenie się ran, łagodniejsze oraz mniej obfite miesiączki czy prawidłową pracę układu krwionośnego. Niedobór tej witaminy może prowadzić do poważnych skutków zdrowotnych związanych z nadmiernymi krwotokami.

Na co witamina K działa w szczególności?

Witamina K – na co pomoże? Przede wszystkim odpowiada za krzepnięcie krwi, ale pozwala też na regulację metabolizmu kostnego. Dzięki niej witamina D jest lepiej wchłaniana przez komórki kości, co nie tylko zabezpiecza organizm przed ryzykiem wystąpienia osteoporozy, ale też zapobiega złamaniom, a w przypadku ich wystąpienia wspomaga szybszą regenerację i powrót do zdrowia. Nie oznacza to jednak, że suplementacja witaminy K jest wskazana każdemu. Niedobór witaminy K występuje statystycznie rzadko, a przyjmowanie suplementów bez jego wystąpienia może doprowadzić do groźnej dla zdrowia hiperwitaminozy.

Witamina K właściwości

Niedobór witaminy K – czym może się objawiać?

Mimo, że w zdrowej diecie zwykle znajduje się wystarczająca ilość witaminy K, jest ona magazynowana w organizmie w znikomych ilościach. Oznacza to, że skutki jej niedoboru są odczuwalne dość szybko. Objawami tego niedoboru mogą być pojawiające się krwotoki z nosa, obfite miesiączki, wydłużony czas krzepnięcia krwi po uszkodzeniu naskórka, biegunki, łatwo pojawiające się siniaki czy osteoporoza. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku małych dzieci oraz osób starszych, których zdrowie należy traktować ze szczególną uważnością.

Jakie są wskazania do rozpoczęcia suplementacji witaminą K?

Wiesz już, jak ważna dla zdrowia jest witamina K. Właściwości jakie prezentuje są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Warto wiedzieć, kiedy przyjmować jej większe ilości, by zapobiegać wystąpieniu niedoboru. Istnieją pewne grupy ryzyka, których członkowie powinni w szczególności zwrócić uwagę na suplementację tej witaminy. Należą do niej osoby zmagające się z chorobami jelit i wątroby, celiakią, częstymi biegunkami, cholestazą, przewlekłym zapaleniem trzustki, mukowiscydozą czy zespołem złego wchłaniania. Uwagę na suplementację witaminy K powinny zwrócić też kobiety w okresie menopauzy, ponieważ istnieje wtedy największe ryzyko zachorowania na osteoporozę.

Witamina K suplementacja – jak stosować wit K?

Tak jak w przypadku każdej witaminy i większości składników odżywczych, nieodpowiednio prowadzona suplementacja witaminy K może być niebezpieczna dla zdrowia. Suplementację powinno wprowadzać się wtedy, kiedy mamy potwierdzoną informację o wykrytym w naszym organizmie niedoborze, bądź lekarz z innych powodów zaleci rozpoczęcie suplementacji. Tak czy inaczej, zanim samodzielnie udamy się do apteki, należy skonsultować się z lekarzem, który potwierdzi bądź zaprzeczy naszym podejrzeniom. Może okazać się, że przyczyna naszych problemów leży gdzie indziej, wówczas wprowadzenie suplementacji może doprowadzić do groźnej awitaminozy.

Jakie są formy suplementacji?

Jeśli chodzi o składnik suplementów diety taki, jak witamina K, suplementacja zwykle przebiega poprzez wzbogacenie diety w produkty zawierające jej większa ilość. Mogą to być zarówno naturalne produkty spożywcze, jak i syntetyczne preparaty z apteki. Przy ich wyborze powinniśmy zapytać o poradę lekarza lub farmaceutę. Jakie formy suplementów diety z witaminą K są dostępne na rynku? W aptekach znajdziemy zarówno tradycyjne formy witaminy K w tabletkach czy kapsułkach, ale także witaminę K w proszku d rozpuszczenia w płynie czy gotową witaminę K w kroplach do podawania doustnego.

Jakie są dzienne dawki witaminy K?

Mimo, że o dawce przyjmowanego suplementu powinien decydować lekarz, gdyż zależna jest ona od wielu czynników, warto wiedzieć, jakie są ogólnie przyjmowane normy. Tak jak w przypadku innych witamin, zalecana dzienna dawka witaminy K jest uzależniona od wieku oraz płci. Wartości te przedstawiają się następująco:

Niemowlęta:

  • do 1. roku życia – 5-10 μg;

Dzieci:

  • od 1. do 3. roku życia – 15 μg;
  • od 4. do 6. roku życia – 20 μg;
  • od 7. do 9. roku życia – 25 μg;

Chłopcy:

  • od 10. do 12. roku życia – 40 μg;
  • od 13. do 15. roku życia – 50 μg;
  • od 16. do 18. roku życia – 65 μg;

Dziewczęta:

  • od 10. do 12. roku życia – 40 μg;
  • od 13. do 15. roku życia – 50 μg;
  • od 16. do 18. roku życia – 55 μg

Mężczyźni:

  • 65 μg;

Kobiety:

  •  55 μg.

Witamina K czy można przedawkować?

Wiesz już, jakie dobre dla zdrowia właściwości ma witamina K. Suplementacja tej witaminy ma jednak nie tylko jasne strony. Odpowiadają wprost na pytanie „witamina k – czy można przedawkować” – niestety tak. Niewłaściwie prowadzona suplementacja bądź stosowanie suplementów u osoby zdrowej mogą doprowadzić do awitaminozy, czyli nadmiaru witaminy w organizmie. Czym może objawiać się i jakie może mieć skutki taka sytuacja?

Jakie są objawy nadmiernego stężenia witaminy K?

Zdaniem lekarzy i naukowców nadmiar witaminy K może być przyczyną żółtaczki, uszkodzenia wątroby, uszkodzenia struktur nerwowych u niemowląt, niedokrwistości, zaburzeń we wchłanianiu pokarmów czy osteoporozy. Ze względu na te zagrożenia, przed rozpoczęciem suplementacji witaminy K należy obowiązkowo skonsultować się z lekarzem, który potwierdzi, że suplementacja w przypadku danego pacjenta jest wskazana.

Popularne zestawienia witaminy K

Z pewnością zauważyłeś, że suplementy diety dostępne na rynku często nie zawierają jednego składnika, a na przykład zestaw witamin. Dlaczego tak się dzieje? Często okazuje się, że jeden składnik odpowiada za prawidłowe wchłanianie czy też przyswajanie drugiego. Warto wówczas przyjmować je jednocześnie, by w jak największym stopniu wspomóc proces suplementacji. Tak też dzieje się w przypadku suplementów diety z witaminą K. Sprawdź, jakie są najpopularniejsze połączenia:

  • Witamina K z D3 – te dwie witaminy łączy przede wszystkim wspólny udział w metabolizmie tkanki kostnej. Obie mają poza tym szeroki wachlarz właściwości. Obie wywierają korzystny wpływ w profilaktyce osteoporozy. Najczęściej witaminę D3 łączy się z witaminą K2.
  • Witamina K z witaminą H – mało popularna witamina H, szerzej znana pod nazwą „biotyna”, wspomaga wchłanianie witaminy K. Razem z nią uczestniczy w syntezie protrombiny w wątrobie, która wspomaga krzepnięcie krwi.

ZOBACZ TEŻ: Cholina – co to jest, jak działa i jak wpływa na nasze zdrowie?


Witamina K – dla kogo?

Badania naukowe wykazują, że witamina K jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu na każdym etapie życia i rozwoju – od wczesnego niemowlęctwa do późnej starości. Lekarze wskazują jednak na jej szczególne znaczenie u dzieci oraz w okresie menopauzy u kobiet. Pamiętaj jednak, że suplementacja witaminy K nawet w tych okresach powinna przebiegać podkontrolą i na wyraźne zalecenie lekarza.

Witamina K dla dzieci i noworodków

Oczywistym jest, że największy wzrost i rozwój układu kostno-szkieletowego następuje w wieku dziecięcym. W tym okresie występuje zwiększone zapotrzebowanie na wiele istotnych składników odżywczych, które są niezbędne organizmowi do prawidłowego przeprowadzenia okresu intensywnego rozwoju i wzrostu. Dlatego witamina K dla dzieci jest tak ważna. Czy jednak jest to jedyny argument dla zwiększonego zapotrzebowania na witaminę K?

Po co witamina K dla noworodka?

Niedostateczna ilość witaminy K w organizmie może prowadzić do wystąpienia krwotoków u noworodków i niemowląt do końca 3. miesiąca życia. Witamina K dla noworodka jest szczególnie ważna, ze względu na ryzyko jej ograniczonego przenikania przez łożysko podczas ciąży. Również dzieci karmione piersią są narażone na niedobór – mleko matki zawierabardzo mało tej witaminy. Witaminy K w tym wieku nie produkują też jelita, co znacznie ogranicza jej ilość. Jeśli lekarz stwierdził potrzebę suplementacji u twojego dziecka, w aptece możesz znaleźć specjalną witaminę K dla niemowląt.

Witamina K – gdzie występuje? Czyli źródła witaminy K w naturze

Komu przeciwwskazane jest stosowanie witaminy K?

Dotychczasowe badania nie wykazały szczególnych zagrożeń związanych z suplementacją witaminy K dla osób cierpiących na poszczególne choroby. Ostrożność powinni jednak zachować pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe, takie jak m.in. warfaryna. Osoby te powinny skonsultować się z lekarzem, gdyż witamina K może zaburzać działanie przyjmowanych przez nie leków.

Witamina K – gdzie występuje? Czyli źródła witaminy K w naturze

W tym momencie warto wspomnieć o konieczności rozróżniania witaminy K1 oraz K2. O ile witamina K1 jest prosta do uzupełnienia w diecie, gdyż występuje naturalnie w pokarmach, o tyle sytuacja z witaminą K2 jest bardziej skomplikowana. Tę witaminę wytwarzają bakterie znajdujące się w jelitach. Jej niedobór można uzupełnić witaminą K3, czyli syntetycznie produkowaną wersją witaminy K2. Witamina K3 może występować w formie rozpuszczalnej w tłuszczach, jak witamina K1 i K2, lub rozpuszczalnej w wodzie.

Jakie produkty cechują się największą zawartością witaminy K?

Oczywiście w tej części mowa o witaminie K1, która występuje naturalnie w produktach spożywczych. Jeśli musisz uzupełnić niedobór tej witaminy, koniecznie sprawdź, w czym jest witamina K. Największa zawartość witaminy K znajduje się przede wszystkim w zielonych warzywach liściastych, ale to nie wszystko. Oto lista produktów, w której znajdziesz największe ilości witaminy K:

  • suszona bazylia – 1714 μg/100g;
  • natka pietruszki – 1640 μg/100g;
  • botwinka – 830 μg/100g;
  • jarmuż – 705 μg/100g;
  • rzeżucha – 541 μg/100g;
  • szpinak – 482 μg/100g;
  • szczypiorek – 212 μg/100g;
  • rukola – 108 μg/100g;
  • brokuł – 101,2 μg/100g;
  • kapusta – 76 μg/100g.

Witamina K – cena. Czy witamina K jest droga?

Okazało się, że musisz uzupełnić niedobór składnika takiego, jak witamina K? Produkty z jej zawartością z pewnością dostaniesz w aptece – internetowej lub stacjonarnej. Ile kosztują takie suplementy diety? Cena oczywiście waha się w zależności od producenta czy wielkości opakowania, ale zwykle wynosi ona około 0,50 zł za dzienną dawkę. Oczywiście najtańszym rozwiązaniem są kapsułki i tabletki – krople czy proszki mogą finalnie okazać się droższe.

Witamina K – podsumowanie

Wiesz już, czym się cechuje i jakie właściwości ma witamina K. Źródła jej pozyskiwania oraz to, gdzie witamina K jest produkowana przez organizm również nie powinny być dla ciebie tajemnicą. Przed wprowadzeniem suplementacji u siebie czy twoich bliskich pamiętaj o najważniejszych faktach, takich jak po co witamina K dla noworodka i koniecznie skonsultuj się z lekarzem. W składach wielu suplementów diety możesz znaleźć informacje, że znajduje się w nich właśnie witamina K. Występowanie jej niedoborów jest jednak rzadkie, niełatwo więc o awitaminozę. Mam nadzieję, że dzięki pozyskanym informacjom rozsądnie podejdziesz do kwestii suplementowania tej, jak i innych witamin.

Pasjonatka zdrowego trybu życia oraz zdrowego odżywiania. Naturalne metody są często najlepsze, o czym przekonuję się na każdym kroku. Dzielę się wiedzą oraz opisuję alternatywne sposoby dbania o własne zdrowie.


Spodobało Ci się? Polub i Udostępnij!

Kasia Stankiewicz - PoznajZdrowie
Pasjonatka zdrowego trybu życia oraz zdrowego odżywiania. Naturalne metody są często najlepsze, o czym przekonuję się na każdym kroku. Dzielę się wiedzą oraz opisuję alternatywne sposoby dbania o własne zdrowie.

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *