Melisa – co to jest, jakie ma właściwości i jak działa?


Melisa jest ziołem często spotykanym w polskich ogrodach czy na działkach. Ma nie tylko szerokie zastosowanie w kuchni, ale też znane właściwości lecznicze. Największą popularnością cieszy się napar z liści melisy, który ma działanie uspokajające i relaksujące. Co jest przyczyną takich efektów działania melisy? Czy rzeczywiście i dlaczego melisa uspokaja?

Melisa – co to jest i dlaczego jest popularna?

Melisę lekarską (łac. Melissa officinalis) możemy poznać po intensywnie zielonych liściach i delikatnie cytrynowym zapachu. Jest to ziele uprawiane w zasadzie na całym świecie. Melisa wiosną i latem pokrywa się małymi, jasnożółtymi kwiatami. Możemy ją spotkać również pod nazwami: rojownik, pszczelnik czy cytrynowe ziele – będzie to ta sama, dobrze znana nam melisa. Gdzie rośnie to ziele naturalnie? Dziką melisę możemy spotkać w Afryce północnej, południowej Europie oraz Azji.

Dlaczego melisa uspokaja? Czyli o właściwościach melisy

Swoje działanie uspokajające melisa zawdzięcza składnikom występującego w jej liściach olejku eterycznego, takim jak m.in. kariofilen czy cytral. Może to słusznie zasugerować, że najefektywniejsze działanie mają świeżo zerwane liście. Jak sprawić, żeby zawsze mieć pod ręką świeże zioła, takie jak melisa? Gdzie zbierać jej liście? Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie zasianie melisy we własnym ogrodzie czy w doniczce w kuchni – dzięki temu będziemy mieli do niej stały dostęp i pewność, że nie miała ona styczności z chemikaliami. Jest to szczególnie ważne dla osób, cierpiącym na stany silnego zdenerwowania, nerwice, nadmierne pobudzenie czy problemy z zasypianiem, którym melisa może pomóc w ukojeniu nerwów.

Jakie są inne właściwości melisy?

Poza ulgą, jaką może przynieść melisa w stanach rozdrażnienia czy stresu, melisa może pomóc przy bólach głowy, nawet tych migrenowych. Może być też stosowana w przypadku nerwicy serca czy stanów depresyjnych. Sprawdzi się także jako remedium na problemy z zasypianiem. Co ciekawe, może też pomóc zwalczyć problemy z trawieniem czy bolesne miesiączki. Lekarze polecają też melisę na poprawę pamięci i koncentracji, a nawet na poranne mdłości mam w okresie ciąży.

Melisa – co daje twojemu zdrowiu?

  • Melisa na problemy z trawieniem – regularne picie naparu z melisy wiąże się ze zmniejszeniem stężenia cholesterolu we krwi, skutkiem czego jest zapobieganie wielu chorobom, takim jak chociażby miażdżyca. Co więcej, melisa hamuje proces utleniania lipidów w wątrobie, dzięki czemu nie obrasta ona w tłuszcz.
  • Melisa na poprawę snu – swoje właściwości uspokajające melisa przekłada też na rozwiązanie problemów z bezsennością. Jej wspomniany już olejek eteryczny pomoże w rozluźnieniu zszarganych nerwów i pozwoli na szybkie zaśnięcie i spokojny sen w nocy.
  • Melisa na koncentrację i poprawę pamięci – badania wykazały, że regularne spożywanie naparu z melisy nie tylko wspomaga pamięć i koncentrację, ale może nawet przyczynić się do poprawy funkcjonowania osób chorujących na Alzheimera, wzmagając funkcje poznawcze, jak zapamiętywanie i rozpoznawanie, oraz zmniejszyć objawy demencji starczej.

Melisa co daje dla zdrowia?melisa co daje dla zdrowia?

Ciekawym preparatem leczniczym jest też olejek melisowy – jego właściwości grzybobójcze i bakteriobójcze mogą być pomocne chociażby jako miejscowy okład na opryszczkę czy użądlenia i ukąszenia owadów. Melisa stosowana na skórę może też pomóc w walce ze zmianami grzybicznymi. Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ melisa może uczulać – w przypadku wystąpienia na skórze rumienia, świądu czy pokrzywki należy natychmiast zaprzestać stosowanie olejku.
Melisa co zawiera – czyli co powoduje jej działanie uspokajające?
Za to, jak melisa uspokaja, czyli za jej właściwości relaksujące odpowiada olejek eteryczny, który zawiera cytral, cytronelal i geraniol. Oprócz niego, liście melisy zawierają garbniki, flawonoidy, chlorofil, karotenoidy, a także kwasy fenolowe, w tym kwas rozmarynowy, kawowy oraz ferulowy. Kwasy te mają silne właściwości przeciwutleniające. Olejek z melisy ma też właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz przeciwwirusowe.

Kiedy pić melisę?

Melisa nie powinna nam zaszkodzić w nadmiernych ilościach, jednak przyjmuje się, że nie powinno się pić więcej niż dwie szklanki naparu dziennie. Melisę najlepiej zaparzyć od razu w przypadku nagłej sytuacji stresowej lub gdy czujemy, że wzmaga się w nas jakiś niepokój. Jeżeli chcemy, by melisa pomogła nam rozwiązać nasze problemy z bezsennością możemy najpierw wykąpać się w wannie z olejkiem melisowym, a tu przed zaśnięciem wypić szklankę ciepłego naparu.

Jakie są rodzaje melisy?

Pod hasłem „melisa” w aptece internetowej znajdziemy wiele różnych pozycji. Warto przyjrzeć im się bliżej, by zorientować się nie tylko, który preparat będzie najlepszy, ale też poznać inne formy, w jakich występuje melisa.

  • liście melisy – zdecydowanie najzdrowsza forma – liści melisy nadają się nie tylko do parzenia, ale też jako dodatek do potraw, sałatek czy deserów.
  • olejek melisowy – olejek do miejscowego stosowania na skórę. Można go też wykorzystać w ramach aromaterapii czy dodać kilka kropli do wieczornej kąpieli.
  • syrop z melisy – ma właściwości takie jak napar, ale jego stosowanie może być dla niektórych wygodniejsze. Nie będzie się nadawać jednak dla cukrzyków ze względu na wysoką zawartość cukru.
  • cukierki z melisą – ten produkt również cechuje się wysoką zawartością cukru, jednak warto je mieć przy sobie na wypadek na przykład nagłego stresu w pracy.

Melisa – jak parzyć i pić?

Melisa – co zrobić, by wyciągnąć z niej jak najwięcej? Aby melisa była skuteczna, należy pić 1-2 szklanki naparu dziennie. Wiemy, jak wiele dobroczynnych właściwości ma melisa, jak parzyć to ziele, by ich nie utracić? Najlepiej oczywiście korzystać ze świeżych liści – wówczas trzy łyżki poszarpanych liści należy zaleć wrzącą wodą i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut. W przypadku liści suszonych należy zalać wrzątkiem jedną łyżkę suszu wrzątkiem i parzyć pod przykryciem przez 20 minut.

Jak często stosować melisę?

Dotychczasowe badania nie wykazały żadnych skutków ubocznych wypicia zbyt dużej ilości naparu z melisy, jednak przyjmuje się, że nie powinno się przekraczać dwóch, w ostateczności trzech szklanek naparu dziennie. W przypadku tabletek czy cukierków warto stosować się do zaleceń producenta, ponieważ produkty te mogą być wzbogacone winne substancje, które mogą już w zbyt dużych ilościach zaszkodzić.
Melisa – przeciwwskazania. Czyli kto nie powinien pić melisy i dlaczego?
Przede wszystkim przeciwwskazaniem do stosowania melisy jest uczulenie na nią. Nie powinni jej też stosować pacjenci przyjmujący leki uspokajające. Nie wolno też jej stosować 2 tygodnie przed i 2 tygodnie po zabiegu chirurgicznym, ponieważ może wchodzić w reakcję z niektórymi lekami stosowanymi podczas operacji. Warto też pamiętać, że melisa może obniżać zdolność do prowadzenia pojazdów.

Jak melisa wpływa na włosy? Czyli o pozostałych działaniach melisy

Płukanki z melisy sprawdzą się u osób zmagających się z nadmiernie przetłuszczającą się skórą głowy czy jej stanami zapalnymi. Aby wykonać taki zabieg należy przygotować dwie szklanki naparu z melisy i pozostawić je do ostudzenia. Następnie można tym naparem spłukać mokre włosy, wmasowując melisę w skórę głowy. W sklepach możemy znaleźć gotowe szampony z melisą. Jej obecność możemy też zauważyć w składach kremów nawilżających, toników czy płynów do kąpieli.

Kiedy melisa dziecku? Jakie są wskazania?

Herbatkę z melisy można przygotowywać dla dzieci już od 4. miesiąca życia. Ze względu na rozkurczające i rozluźniające działanie melisy może się ona okazać pomocna przy kolce. Nie należy jednak traktować melisy jako lek na zbytnią ruchliwość dziecka – nadużywanie melisy na pewno nie będzie dobre dla rozwoju malucha.
Melisa dla kobiet w ciąży? Czy można stosować melisę w ciąży?
Nie tyle można, co nawet trzeba. Jeżeli szukamy remedium na poranne nudności, występujące bardzo często w okresie ciąży, napar z melisy powinien pomóc. Należy stosować standardową dawkę 1-2 szklanek naparu dziennie. Nie ma się czego obawiać, melisa nie powinna zaszkodzić ani mamie ani maluchowi, jednak kiedy przed ciążą kobieta nie piła nigdy melisy, może wystąpić reakcja alergiczna.

Melisa w kuchni – czyli czy melisa nadaje się do przyrządzania potraw?

Liście melisy będą stanowiły świetny akompaniament do deserów czy sałatek, nadając im lekki cytrusowy posmak. Można ją też dodać jako przyprawę, na przykład do duszonych mięs. Jednak najpopularniejszym sposobem na melisę jest dodanie jej do lemoniady – liście sprawią, że posmak napoju będzie niepowtarzalny i bardziej wyrazisty. Warto posadzić ją w doniczce na oknie kuchennym – w ten sposób będziemy częściej po nią sięgać i urozmaicać swoją dietę.

Melisa gdzie kupić?

Patrząc na fakt, że melisa nie jest trudna w uprawie, a jej świeże liście mają najwięcej prozdrowotnych właściwości, pytanie to powinno brzmieć raczej „Melisa gdzie sadzić?”. Mam jednak świadomość, że nie każdy będzie miał ochotę na uprawę własnych ziół, podpowiem więc, skąd wziąć melisę. Jeśli szukamy świeżych liści, lepiej wybierzmy się na rynek czy do pobliskiego ogrodnictwa, niż do marketu. Zioła w marketach często nie są przechowywane w odpowiednich warunkach i po przyniesieniu do domu często zaczynają gnić. Jeżeli szukasz preparatów leczniczych z melisą i suszonych liści, najlepiej udać się do apteki. Mimo wszystko zachęcam jednak, do postawienia jednej doniczki z melisą na kuchennym oknie.

Melisa w aptece

Preparaty z melisą w aptece nie są drogie, a ich różnorodność sięga od herbatek sypanych i w saszetkach, po syropy czy cukierki z melisą. Każda z różnych form melisy ma swoje wady i zalety, najważniejsze jest, by sprawdzić w składzie w ilu procentach mamy do czynienia faktycznie z melisą, a w ilu z cukrem, barwnikiem i innymi dodatkami.

Melisa czy działa? Wady i zalety stosowania melisy

Napar z melisy, jak inne napary ziołowe, jest raczej środkiem doraźnym niż lekiem. Będzie bardzo dobrym rozwiązaniem przy nagłych napadach stresu czy nerwowych sytuacjach, ale raczej nie będzie stanowiła rozwiązania przy depresji, nerwicy czy innych problemach natury psychicznej. Jeżeli nie widzimy rezultatów przy stosowaniu naparu z melisy, najlepiej udać się na konsultację z lekarzem, który pomoże nam znaleźć źródło naszych problemów i znajdzie też na nie odpowiednie rozwiązanie. Nie da się jednoznacznie określić wad i zalet tego naparu, ponieważ jego stosowanie nie jest zalecane przy konkretnej jednostce chorobowej, a raczej w przypadku nagłych sytuacji, których przyczyny nie zawsze są jednoznaczne.

Melisa – podsumowanie

W tym artykule odpowiedzieliśmy na najważniejsze pytania dotyczące cennego zioła, jakim jest melisa: co to jest, jakie jest jej działanie i jak wykorzystać je dla swojego zdrowia. Warto pamiętać, że melisa nie jest jedynie naparem uspokajającym, ma też wiele innych właściwości. Warto mieć w domowej apteczce nie tylko herbatkę z melisy, ale tez olejek melisowy. A przede wszystkim zachęcam do rozpoczęcia własnej uprawy, nie tylko melisy, ale też innych ziół, które mogą wnieść do naszego życia wiele zdrowia.

Pasjonatka zdrowego trybu życia oraz zdrowego odżywiania. Naturalne metody są często najlepsze, o czym przekonuję się na każdym kroku. Dzielę się wiedzą oraz opisuję alternatywne sposoby dbania o własne zdrowie.


Spodobało Ci się? Polub i Udostępnij!

Kasia Stankiewicz - PoznajZdrowie
Pasjonatka zdrowego trybu życia oraz zdrowego odżywiania. Naturalne metody są często najlepsze, o czym przekonuję się na każdym kroku. Dzielę się wiedzą oraz opisuję alternatywne sposoby dbania o własne zdrowie.

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *